Biodegradable là gì? Định nghĩa và phân biệt với các thuật ngữ phân hủy

Nếu bạn là người hay dùng những sản phẩm bảo vệ môi trường, hẳn bạn đã từng ít nhất một lần nghe đến thuật ngữ “biodegradable”. Bên cạnh đó, có thể bạn cũng từng biết đến các thuật ngữ điển hình khác như compostable, zero waste,… và điều này làm bạn rối trí vì không biết sự khác nhau giữa các thuật ngữ này. Vậy biodegradable là gì? Sự khác biệt giữa những thuật ngữ phân hủy sinh học là gì? Cùng Hunufa Compostable tìm hiểu nhé!

Biodegradable là gì? Định nghĩa rõ ràng nhất

Biodegradable định nghĩa đúng là phân hủy sinh học, chỉ quá trình mà một vật liệu hoặc sản phẩm nào đó bị phân hủy tự nhiên bởi các vi sinh vật (vi khuẩn, nấm hoặc các sinh vật nhỏ khác) trong môi trường mà không gây hại gì cho hệ sinh thái. Những vật liệu phân hủy sinh học có thể phân hủy thành các chất tự nhiên như nước, carbon dioxide (CO2) và các hợp chất hữu cơ trong một khoảng thời gian nhất định mà không tạo ra chất thải độc hại.

Ví dụ về các sản phẩm phân hủy sinh học thường gặp đó là các loại bao bì làm từ bã mía, giấy hoặc nhựa phân hủy sinh học sẽ tự phân hủy khi tiếp xúc với môi trường tự nhiên, thay vì tồn tại hàng trăm năm như nhựa thông thường.

Quá trình phân hủy sinh học (biodegradable) có thể diễn ra nhanh hay chậm, tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Loại chất liệu: Các vật liệu như bã mía hoặc giấy sẽ phân hủy nhanh hơn (tính bằng tuần hoặc tháng), trong khi đó những vật liệu khác như PLA, nhựa phân hủy sinh học thì có thể mất nhiều thời gian hơn để phân hủy hoàn toàn, tính bằng năm.
• Điều kiện của môi trường: Môi trường là yếu tố quan trọng để quyết định quá trình phân hủy diễn ra nhanh hay chậm, các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, vi sinh vật hay ánh sáng mặt trời đều cần thiết. Ở môi trường đủ độ ẩm và đủ ấm thì sự phân hủy sẽ diễn ra nhanh hơn.
• Kích thước và cấu trúc của vật liệu: Vật liệu lớn hoặc có cấu trúc phức tạp sẽ có thời gian phân hủy lâu hơn. Ví dụ như một chiếc túi nhựa sinh học sẽ phân hủy lâu hơn một chiếc bao bì giấy mỏng.

Tóm lại, quá trình phân hủy sinh học có thể diễn ra nhanh hoặc chậm, nhưng nhìn chung nó vẫn nhanh hơn rất nhiều so với các vật liệu không phân hủy (như nhựa thông thường).

Compostable là gì? Phân biệt compostable và biodegradable

Compostable là gì? Compostable là thuật ngữ thường bị nhầm lẫn với Biodegradable nhất. Nói đơn giản thì Compostable (phân hủy hữu cơ) khi một sản phẩm, vật liệu bị phân hủy hoàn toàn thành phân ủ trong điều kiện môi trường phân hủy và biến thành các chất hữu cơ tự nhiên như nước, khí carbon dioxide và các chất dinh dưỡng cho đất.

Phân biệt chi tiết compostable và biodegradable qua các tiêu chí:

Tiêu chí	Compostable	Biodegradable
Định nghĩa	Là quá trình vật liệu phân hủy thành phân hữu cơ.	Là quá trình vật liệu phân hủy tự nhiên bởi các vi sinh vật.
Thời gian phân hủy	Phân hủy nhanh chóng (thường từ vài tuần đến vài tháng).	Thường chậm hơn, tính bằng năm.
Yêu cầu về môi trường	Cần điều kiện phân hủy đặc biệt như đống compost, với nhiệt độ, độ ẩm và vi sinh vật thích hợp.	Phân hủy có thể diễn ra trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau, nhưng không cần môi trường đặc biệt.
Sản phẩm sau khi phân hủy	Phân hủy thành các chất hữu cơ và phân bón cho đất.	Có thể phân hủy thành nhiều sản phẩm khác nhau (CO2, vi sinh vật, nước,..).
Chất thải sau phân hủy	Không để lại chất thải độc hại.	Có thể để lại một số chất thải không phân hủy hoàn toàn hoặc độc hại nếu không được phân hủy đúng cách.
Ví dụ	Vỏ trái cây, bã cà phê, giấy không qua xử lý hóa chất, bao bì từ tinh bột ngô.	Nhựa phân hủy sinh học, một số loại nhựa tự nhiên, giấy có thể phân hủy.
Tác động môi trường	An toàn cho môi trường, giúp làm giàu đất khi phân hủy.	Tác động môi trường có thể ít hơn nhựa thông thường, nhưng có thể kéo dài và gây hại nếu không phân hủy hoàn toàn.

Các thuật ngữ liên quan đến phân hủy thường gặp

Ngoài biodegradable và compostable, vẫn còn một số thuật ngữ khác liên quan đến phân hủy mà có thể bạn đã gặp nhưng chưa hiểu rõ.

• Degradable (Phân hủy): Để chỉ vật liệu có khả năng phân hủy, nhưng không phải là phân hủy sinh học hoàn toàn. Quá trình phân hủy có thể tạo ra các chất độc hại hoặc chất thải không hoàn toàn.
• Zero Waste: là một phong trào và chiến lược sống nhằm giảm thiểu tối đa lượng chất thải phát sinh, đặc biệt là chất thải không thể tái chế hoặc phân hủy.
• Oxodegradable (Phân hủy nhờ oxy): Vật liệu được thêm chất phụ gia để giúp nó phân hủy nhanh hơn khi tiếp xúc với oxy, nhưng quá trình này vẫn tạo ra vi mô nhựa và không hoàn toàn thân thiện với môi trường.
• Photodegradable (Phân hủy nhờ ánh sáng): Vật liệu phân hủy khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, quá trình này có thể tạo ra các mảnh nhỏ, gây ô nhiễm.
• Anaerobic Degradation (Phân hủy kỵ khí): Quá trình phân hủy xảy ra trong môi trường thiếu oxy, ví dụ như trong các bãi rác hoặc bể biogas. Phân hủy này có thể sản sinh khí methane.
• Aerobic Degradation (Phân hủy hiếu khí): Quá trình phân hủy xảy ra trong môi trường có oxy, ví dụ như trong đống compost, giúp tạo ra các sản phẩm như nước, khí CO2 và phân bón tự nhiên.

Những sản phẩm phân hủy sinh học thường gặp

Ống hút

Ống hút phân hủy sinh học thường là ống hút bã mía, ống hút gạo hoặc ống hút làm từ lúa mì,… Chúng có thể phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên mà không gây ô nhiễm. Đây là lựa chọn thay thế thân thiện với môi trường cho các ống hút nhựa, giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa, đặc biệt trong ngành thực phẩm và đồ uống.

Hộp, khay

Các loại hộp, khay như hộp bã mía, khay bã mía, hộp lá chuối, hộp làm bằng tinh bột ngô,… cũng được đánh giá cao về khả năng bảo vệ môi trường. Các sản phẩm này được dùng rất nhiều tại các quán bán mang đi hoặc ở những nơi có dịch vụ đóng gói sản phẩm.

Bao bì

Bao bì phân hủy sinh học được làm từ các vật liệu như giấy, nhựa phân hủy sinh học (PHA, PLA), hoặc các vật liệu tự nhiên khác. Bao bì này có thể phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên, giúp bảo vệ hành tinh khỏi ô nhiễm nhựa. Chúng thường được dùng trong việc đóng gói thực phẩm, mỹ phẩm, hoặc các sản phẩm tiêu dùng khác, có thể được xem là sự thay thế tuyệt vời cho bao bì nhựa truyền thống.

Lợi ích của các sản phẩm biodegradable

Giảm ô nhiễm môi trường

Sản phẩm biodegradable phân hủy tự nhiên và không để lại chất thải độc hại, giúp giảm ô nhiễm môi trường. Khi các vật liệu này phân hủy, chúng không tạo ra mảnh nhựa nhỏ (microplastics) như các sản phẩm nhựa thông thường, từ đó bảo vệ hệ sinh thái và động vật.

Bảo vệ sức khỏe con người

Các sản phẩm biodegradable thường được làm từ nguyên liệu tự nhiên, không chứa các hóa chất độc hại như nhựa PVC hay BPA. Điều này giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với các chất có thể gây hại cho sức khỏe con người, đặc biệt trong việc sử dụng thực phẩm và các sản phẩm tiêu dùng hàng ngày.

Tăng cường bảo vệ đất và nguồn nước

Khi phân hủy, các sản phẩm biodegradable không tạo ra các chất thải ô nhiễm đất và nước, giúp bảo vệ các nguồn tài nguyên tự nhiên. Ngoài ra, các sản phẩm này có thể trở thành phân bón hữu cơ, cung cấp dinh dưỡng cho đất và cải thiện chất lượng đất trồng trọt.

Tiết kiệm tài nguyên và năng lượng

Việc sử dụng các sản phẩm biodegradable giúp giảm thiểu việc khai thác tài nguyên thiên nhiên để sản xuất các vật liệu không thể phân hủy. Đồng thời, quá trình sản xuất chúng thường tiêu tốn ít năng lượng hơn so với sản xuất nhựa, giúp giảm phát thải khí nhà kính và tiết kiệm nguồn lực.

Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn

Sản phẩm biodegradable góp phần vào mô hình nền kinh tế tuần hoàn, nơi mà các sản phẩm được tái sử dụng hoặc tái chế, thay vì vứt bỏ sau khi sử dụng. Việc sử dụng sản phẩm này giúp giảm thiểu lượng rác thải và tối ưu hóa quá trình tái chế và phân hủy sinh học, đồng thời khuyến khích sự phát triển của các ngành công nghiệp xanh.

Kết luận

Qua bài viết này, các bạn đã được giải đáp câu hỏi “Biodegradable là gì?” cũng như “Phân hủy sinh học là gì?” và tầm quan trọng của công nghệ phân hủy sinh học. Việc chuyển sang sử dụng các sản phẩm này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái mà còn thúc đẩy nền kinh tế bền vững. Hãy cùng chung tay lựa chọn và sử dụng các sản phẩm phân hủy sinh học tại Hunufa Compostable để góp phần bảo vệ môi trường cho thế hệ mai sau.